Overname door ondernemers

Je staat voor een belangrijke stap: een bedrijf overnemen als ondernemer. Dit is wezenlijk anders dan wanneer grote bedrijven overnemen. Je brengt niet alleen geld mee, maar ook je vakmanschap en visie. Deze blog helpt je om jouw bedrijfsovername tot een succes te maken, met praktische stappen en helder advies.

Waarom kiezen voor een overname door een ondernemer?

Herken je dit? Je wilt als ondernemer groeien, maar een startup van de grond krijgen kost jaren. Bij een bedrijfsovername stap je direct in een draaiende onderneming met klanten en bewezen processen. Je bouwt voort op wat al werkt, zonder de moeilijkheden van een nieuw bedrijf.

Voor verkopende ondernemers is een medeondernemer als koper vaak ideaal. Deze begrijpt de waarde van je bedrijf beter dan een investeerder die alleen naar cijfers kijkt. Je levenswerk wordt voortgezet door iemand met dezelfde passie, iets wat een goede bedrijfsovername zo waardevol maakt.

De juiste timing

Als kopende ondernemer: begin minimaal 1-2 jaar voor de beoogde overname met oriënteren en financiering regelen. Anders dan bij grote bedrijven moet je vaak persoonlijke financiering regelen.

Als verkopende ondernemer: start 3-5 jaar van tevoren. Werk aan een bedrijfsstructuur die aantrekkelijk is voor overnemende ondernemers. Doe dit door processen te standaardiseren en overdraagbaar te maken.

Het stappenplan voor een succesvolle bedrijfsovername door ondernemers

1. Strategische voorbereiding

Als ondernemende koper: verdiep je in de branche, bouw relevante ervaring op en ontwikkel een visie hoe jij waarde toevoegt. Bereid een persoonlijk ondernemingsplan voor dat toont waarom jij de ideale opvolger bent.

Als verkopende ondernemer: structureer je bedrijf zodat een individuele ondernemer het kan overnemen. Documenteer kennis die nu alleen in jouw hoofd zit.

2. Professionele waardebepaling

Bij een bedrijfsovername door ondernemers telt naast financiële waarde ook overdraagbaarheid. Een realistisch geprijsd bedrijf dat door één persoon kan worden geleid is aantrekkelijk. Dit wordt sneller gekozen dan een goedkoper bedrijf dat volledig afhankelijk is van de huidige eigenaar. Kijk naar beide aspecten in de waardebepaling.

3. Het vinden van de juiste match

Bij een overname door ondernemers is een goede persoonlijke klik essentieel. Als verkoper wil je je bedrijf overdragen aan iemand die je visie respecteert. Als koper zoek je een bedrijf dat past bij jouw sterktes. Specialisten in het fiscale veld zoals SWV Accountants kunnen je hierbij helpen zoeken.

4. Onderhandelingen en due diligence onderzoek

Bang dat je belangrijke aspecten vergeet tijdens het overnameproces? Je bent niet de enige. Bij een overname door een ondernemer moet je niet alleen cijfers checken, maar ook je eigen vaardigheden eerlijk beoordelen. Let vooral op klantrelaties die misschien aan de huidige eigenaar hangen. Wees open over je plannen. Vertrouwen win je niet met geheimzinnigheid maar met duidelijkheid.

5. Financiering van de overname

De financiering is vaak de grootste uitdaging bij een overname door een ondernemer. Naast eigen inbreng (25-30%) zijn er specifieke financieringsvormen zoals het Borgstellingskrediet MKB. Verkopersfinanciering, waarbij de verkoper een deel als lening verstrekt, is bij bedrijfsovernames zeer gebruikelijk.

6. Juridische afwikkeling

Bij overnames door ondernemers zijn garanties over overdraagbaarheid van klantrelaties en inwerktijd extra belangrijk. Maak duidelijke afspraken over kennisoverdracht en toegang tot het netwerk van de verkoper. Het concurrentiebeding moet zorgvuldig worden afgewogen om beide partijen te beschermen.

Fiscale slimme zetten bij bedrijfsovernames

De fiscale structuur bepaalt je uiteindelijke rendement. Begin tijdig met planning en structuurwijzigingen zoals het oprichten van een holding vragen voorbereidingstijd maar kunnen zeer voordelig zijn.

Belangrijke fiscale aandachtspunten bij een ondernemers bedrijfsovername:

• Aandelentransactie vs. activatransactie: Bij aandelentransactie koop je de hele vennootschap, bij activatransactie alleen specifieke onderdelen

• Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR): Biedt onder voorwaarden vrijstellingen voor schenk- en erfbelasting

• Herinvesteringsreserve: Uitstel van belastingheffing over behaalde winst

• Goodwill en afschrijvingen: Fiscale optimalisatie door juiste toerekening

• Overdrachtsbelasting: Van toepassing bij vastgoedtransacties

De menselijke kant van een overname door ondernemers

Als koper neem je niet alleen bedrijfsmiddelen over, maar ook een stukje emotionele waarde. Dat vraagt om respect en zorgvuldigheid. 

Stel je eens voor: je bouwt 30 jaar aan je bedrijf en dan komt de dag om het los te laten. Bij een overname speelt gevoel een hoofdrol. Voor jou als verkoper is het bedrijf je levenswerk. De gedachte dat een medeondernemer het voortzet, geeft voldoening.

Begeleiding bij je bedrijfsovername

Een bedrijfsovername door ondernemers verschilt van corporate overnames. Kies adviseurs met specifieke MKB-ervaring. Zij begrijpen de unieke uitdagingen zoals het balanceren van persoonlijke en zakelijke belangen en financiering met beperkte middelen. Een gespecialiseerde bedrijfsoverdracht adviseur kent de valkuilen en kansen specifiek voor ondernemers en maakt het verschil tussen succes en teleurstelling.

Aan de slag met je bedrijfsovername

Als ondernemer die een bedrijf wil overnemen of overdragen, verloopt dit proces anders dan in het grootbedrijf. Je brengt niet alleen kapitaal in, maar ook je persoonlijkheid en vakmanschap. Begin tijdig met voorbereiden en wees kritisch op de match tussen jou als persoon en het bedrijf. Een succesvolle ondernemers bedrijfsovername draait om de juiste ondernemer op de juiste plek.

Wil je hier meer over weten? SWV Accountants staat klaar om je hierbij te ondersteunen en informeren. 

Veelgestelde vragen over overnames door ondernemers

1. Hoe lang duurt een gemiddelde bedrijfsovername door een ondernemer?

Van het eerste gesprek tot de overdracht duurt een bedrijfsovername meestal 6 tot 12 maanden. Begin op tijd met voorbereidingen en zorg dat alle documenten klaar zijn voor het due diligence onderzoek.

2. Wat is een realistisch percentage eigen vermogen bij de financiering?

Financiers verwachten meestal 25-30% eigen vermogen. Het exacte percentage hangt af van de branche, risicoprofiel en jouw achtergrond. Met een sterk businessplan kun je soms met minder eigen vermogen toe.

3. Hoe bepaal ik of een bedrijf bij mij past als ondernemer?

Kijk verder dan cijfers. Vraag jezelf af of je past bij de bedrijfscultuur en klanten. Heb je affiniteit met de producten of diensten? Loop eventueel een dag mee om de sfeer te proeven.

4. Moet ik altijd een accountant betrekken bij een bedrijfsovername?

Ja, een accountant met ervaring in bedrijfsovernames is onmisbaar voor waardebepaling, due diligence en fiscale structurering. Een goede accountant verdient zichzelf terug door fiscale optimalisatie en het vermijden van kostbare valkuilen.

5. Hoe zorg ik dat klanten blijven na de overname?

Vraag om een inwerkperiode en persoonlijke introductie bij belangrijke klanten. Maak hierover duidelijke afspraken in de koopovereenkomst. Communiceer proactief, maar benadruk de continuïteit in dienstverlening.